SIMON SCHRIJFT

Denken doe je met een pen. Schrijven dwingt je je gedachten af te maken en geeft je de mogelijkheid die met anderen te delen. Schrijven en samen hardop denken geven samenhang en betekenis aan je gedachten.

CONTACT
OVER SIMON ETTEKOVEN

COLUMNS EN ESSAYS

Iemand zijn!

Joep Dohmen is altijd al een van mijn favoriete Nederlandse filosofen geweest. Hij spreekt zich met regelmaat uit over onderwijs, heeft jaren zelf les gegeven en geeft altijd blijk van een kalme, weloverwogen visie op de turbulente ontwikkelingen in het onderwijs, met name rond het idee zelfsturing en maatschappelijke en persoonlijke ontwikkeling. Hij is inmiddels met pensioen, maar besloot er nog een keer goed voor te gaan zitten. In zijn laatste boek, Iemand zijn zijn, filosofie van de persoonlijke vorming (Ambo/Anthos, 2022) neemt hij onder anderen het begrip zelfsturing grondig onder de loep. Verplichte literatuur lijkt me voor elke docent in opleiding, maar ook uitermate inzicht verrijkend als je al jaren les geeft. Zo’n boek waarmee je eindelijk weer eens aan het denken gezet wordt waarom je nu eigenlijk doet wat je doet. Dohmen legt in heldere woorden uit waarom we moeten spreken van ’relationele zelfsturing’ en hij is niet

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
23 september 2023 Geen reacties

Zelfsturing vergroot kansenongelijkheid

Het jaar is weer begonnen. Kort geleden had ik een bijeenkomst met een groep teamleiders uit het mbo. Eén van de thema’s op de agenda was ’Zelfsturing? Wat is het en wat moeten we ermee.’  Het begrip zelfsturing slingert alweer een poosje rond in het onderwijs. Zelfsturende teams en zelfsturende studenten; er is bijna geen ROC waar er niet tenminste over gesproken wordt. De wil tot zelfsturing zit in ieder mens. En die wil volstrekt negeren, leidt  onverbiddelijk tot boosheid en verdriet, zoals de filosoof Arnold Cornelis al eens heel helder beschreef. De wil en het vermogen tot zelfsturing van mensen moet gerespecteerd worden. Maar dat is iets anders dan afzien van elke vorm van onderwijzen. Leren is een sociaal proces. In de wisselwerking met de meer wetende, bouwt de student aan zijn eigen kennis. Dat proces helemaal in handen van studenten leggen, hen het zelf laten sturen is een

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
13 september 2023 Geen reacties

Praktijkboek lesgeven in het mbo

Het is af. Nou ja af… Het manuscript ligt bij de uitgever. Een redacteur gaat er nog met de stofkam doorheen en dan gaat de vormgever er nog iets moois van maken. Maar het grootste deel ons werk, Kitty van Dijck en ondergetekende, zit er op. Met een beetje geluk ligt het boek in december bij Coutinho in de etalage: Praktijkboek lesgeven in het mbo.  Het was hoog tijd dat het er kwam. Het mbo ontwikkelt zich rap tot modern vormgegeven onderwijs. Daar lesgeven vraagt om een creatieve rolopvatting van de docent. Het snel kunnen wisselen tussen de rol van instructeur, begeleider en coach vraagt om een groot handelingsrepertoire van de docent. Het is voortdurend keuzes maken. Dat vraagt ook om inzicht in waarom je doet wat je doet.  Hoe het onderwijs er ook uit ziet, de docent speelt een belangrijke rol in de regie. Wat moet klassikaal en wat

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
3 juli 2023 Geen reacties

Red het onderwijs?

Alles in de scholen lijkt tegenwoordig om doelen te draaien. Wat moeten de studenten of leerlingen aan het einde van de les of periode weten en kunnen. Opbrengst gericht werken heet dat. Eerst maar even de voorkant van het verhaal. Ja, doelen doen er toe en ja, je gaat naar school om wat te leren. Als er niet geleerd wordt verliest de school zijn bestaansrecht. Tot zover die kant van de waarheid. Maar als ik in scholen rondloop, krijg ik meer en meer de indruk dat de school onderdeel is geworden van een soort maatschappelijk productieproces: Je schrijft voor wat er uit moet komen, levert de grondstoffen daarvoor pasklaar aan en sleutelt vervolgens een zo efficiënt mogelijk productieproces in elkaar. Methodes die de stof naadloos aanbieden, uitgekiende toetsing en data gestuurde volgsystemen die opletten of iedereen nog in de pas loopt. Onderwijs als industrie, als productiebedrijf met managers die meer

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
7 juni 2023 Geen reacties

He daar, contact ja?

Het klinkt als een uiterste poging de student ‘bij de les’ te krijgen. Een docent die probeert uit te leggen wat de bedoeling van het het uur is en studenten die met hun aandacht ergens anders zijn. We zien het steeds vaker. Ze zijn er wel maar eigenlijk ook niet. Het is niet alleen dat mobieltje. Het zit dieper. De verbinding is weg. ‘He daar, contact ja’ is misschien niet de beste reactie, maar ik snap de licht geïrriteerde ondertoon van de docent heel goed. Terwijl de opleiding de studenten op allerlei manieren de ruimte geeft binnen het geboden onderwijs hun eigen interesse te volgen, lijken die juist af te haken. Laat me met rust, is de ondertoon van hun reacties. Met een simpele verwijzing naar corona, sociale media en lastige thuissituaties zijn we er niet. De oorzaak is ongetwijfeld een boeiend mengsel van alle drie. Maar daarmee is het

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
1 juni 2023 Geen reacties

Vroeger was het beter?

Waarom irriteren de ingezonden brieven in de NRC van Sezgin Cihangir mij zo? Elke keer als er wat mis gaat in het onderwijs is hij er als de kippen bij om op zijn trommel te slaan.  ’Het onderwijs is de verkeerde weg ingeslagen. Terug naar directe instructie, weg met alle nieuwlichterij in het reken en taal onderwijs’ klinkt het uit zijn bijles fabriek die schuil gaat achter de opgeblazen naam ’Nederlands Mathematisch Instituut’. Als je denkt dat je dat bent, een mathematisch instituut, verwacht ik toch tenminste wat inhoudelijk argumenten. Wat meer inzicht in de problematiek dan het herhalen van de conclusies van de inspectie. Maar veel meer dan ‘terug naar af’ vloeit er niet uit zijn pen. Met het denken en de principes achter het nieuwe rekenonderwijs is niets mis. Het Freudenthal Instituut kan geen dommigheid verweten worden. Kinderen nemen de realiteit waar, geen abstracte vraagstukken. Bouwen op wat kinderen

VERDER LEZEN | REAGEREN ►
23 mei 2023 Geen reacties
ALLE ARTIKELEN

ACTUELE ZAKEN

Nieuw!

Er komt een nieuw boek aan over het begeleiden van zelfsturing op het mbo. Dat werd tijd. Zo gauw het er is hoort u meer van mij!

REAGEREN ►
15 november 2021 Geen reacties

De docent is onmisbaar

Simon Ettekoven en Kitty van Dijck
Nu te koop bij Uitgeverij Coutinho € 16,95

Gereedschap voor in de klas

Van kapper tot creatief vormgever, van ict-medewerker tot verpleegkundige: er bestaat in Nederland geen type onderwijs dat zoveel verschijningsvormen kent als het mbo. Dat komt niet alleen door het brede opleidingsaanbod. De grote variatie in onderwijsprogramma’s en onderwijsvormen en de verschillen tussen studenten die vaak in eenzelfde groep zitten, maken lesgeven in het mbo een ware uitdaging.
BESTELLEN

Een HAND boek

Wat is dat, een ‘handboek’? Een boek om bij de hand te hebben? Een boek dat je ‘handig’ maakt? dat je leert wat te doen? In het onderwijs bestaan allerlei ‘handboeken’. Wat heb je daar wel en niet aan? Misschien toch eens iets over schrijven…

REAGEREN ►
5 november 2021 Geen reacties

HILL?

Er waart een nieuw onderwijsconcept rond. High Impact long Lasting Learning. Ik word altijd een beetje dwars van die populaire naamgeving, maar hier duikt de naam van Filip Dochy op. Die schreef ooit uiterst bruikbare gedachten over anders toetsen. Tijd voor studie…

REAGEREN ►
27 oktober 2021 Geen reacties

Kirschner & co

Paul Kirschner & co schreven een beleidsadvies voor de nieuwe minister van onderwijs. Het werd een ronduit sacherijnig stuk. Binnenkort maar eens iets over schrijven.

REAGEREN ►
25 oktober 2021 Geen reacties

Online verboden?

De tweede kamer sprak zich onlangs uit voor een verbod op online onderwijs in het mbo. Natuurlijk is alles online verkeerd, maar het helemaal verbieden is net zo dom…

REAGEREN ►
8 september 2021 Geen reacties

CONTACT OPNEMEN